De organisatie van de toekomst vormgeven
Hoe kunnen we ook in de toekomst de beste zorg verlenen? Wat hebben we hiervoor nodig? Die vragen staan centraal in een integraal ontwikkelingstraject dat PZ Onzelievevrouw in dialoog met alle belanghebbenden aanvat. Het ziekenhuis werkt hiervoor samen met experten van Flanders Synergy. Algemeen directeur Marc Vermeire geeft toelichting.
Veranderen doe je als organisatie niet voor je plezier. Er moeten goede redenen voor zijn. En die zijn er. Directeur Marc Vermeire somt de drie belangrijkste op. “Ten eerste gaan de ontwikkelingen in de zorgsector en in de geestelijke gezondheidszorg razendsnel. Er is een enorme dynamiek. Alles is in beweging. Dat maakt de toekomst erg onvoorspelbaar. Dat geldt overigens niet alleen voor de zorgsector. We leven in een VOCA-wereld: Volatiel (vluchtig, beweeglijk),Onzeker, Complex en Ambigu. Eén uitspraak van Trump
of één onverwachte verkiezingsuitslag en de wereld ziet er plots helemaal anders uit. Ook de overheid, de bedrijven en de non-profi tsector werken in die context. In de zorgsector wil men bijvoorbeeld de eerstelijnsregio’s afbakenen, ontstaan er daarnaast de regio’s voor de ziekenhuisnetwerken en hebben we al enkele jaren de GGZ-netwerken. Hoe stem je dit alles op elkaar af? Het klassieke management met een in steen gebeiteld strategisch beleidsplan voor vijf jaar, werkt niet meer.We moeten vandaag mee laveren
op de golfbewegingen. Als de wind verandert, moeten we de zeilen bijzetten en van koers veranderen. Flexibiliteit en wendbaarheid zijn vandaag belangrijke troeven.”
Passie voor zorg
“Een tweede reden om ons grondig te bezinnen over de integrale organisatie, is ons streven naar meer efficiëntie. De middelen zijn beperkt, de uitdagingen groot. De overheid verplicht ons om meer te doen met minder. Bovendien willen we als organisatie nieuwe initiatieven blijven nemen. Dat vergt ook weer middelen. Daarom moeten we samen eens bekijken hoe we een en ander vlotter en efficiënter kunnen organiseren. Er bestaat in de zorgsector een stevige overlegcultuur. Dat heeft grote voordelen, maar ook nadelen.
Hoe kunnen we hier een goed evenwicht vinden?” “De derde reden heeft te maken met onze medewerkers.
Die willen graag hun passie voor de zorg ten volle kunnen realiseren. De tijd dat ‘de baas’ vertelde wat ‘het personeel’ moest doen en de medewerkers louter uitvoerders waren, ligt gelukkig achter ons. Vandaag kiezen we voor actieve en aantrekkelijke jobs, waarin elke medewerker zijn of haar talenten kwijt kan. Als mensen zich goed voelen in hun werk en de nodige regelruimte en het vertrouwen krijgen, dan komt er veel positieve energie vrij. We willen evolueren naar teams met een hoge mate van autonomie en zeggenschap. Dat stimuleert het nemen van initiatief en het innovatief denken. Flanders Synergy heeft hier al veel ervaring mee, ook in de zorg- en welzijnssector, en met succes. Daarom is dit voor ons de geschikte partner om ons te begeleiden op dit traject.”
Samen op weg
“De voorbije weken hebben we intern verschillende informatiesessies hierover gegeven voor de medewerkers. Sommigen reageren bijzonder enthousiast, anderen zijn meer afwachtend. Het belangrijkste is dat we deze weg samen zullen afeggen. In voortdurende dialoog. Met de medewerkers in de eerste plaats, maar ook met externe belanghebbenden. Een veranderteam met zeven medewerkers en één directielid zal, begeleid door Flanders Synergy, het voortouw nemen. Daarnaast wordt een bredere forumgroep samengesteld, die als klankbord zal fungeren. In dialoog zoeken we naar een gedragen consensus. We zullen hier de nodige tijd voor nemen. De verandering moet gedragen zijn. Dat is de beste garantie op authentieke vernieuwing. Want nogmaals, de klassieke oplossingen werken niet langer.Als de directeur de strategie aan zijn bureau uitdenkt en die dan gaat verkondigen aan de medewerkers, dan knikt iedereen beleefd en doet gewoon voort zoals vanouds. Of elk pikt uit de plannen wat hem of haar het beste uitkomt.
Dat is niet effectief. Daarom kiezen we ervoor om iedereen van bij de start mee aan tafel te vragen in het forum: onze medewerkers, een vertegenwoordiging van de patiënten en hun familie, maar ook de collega’s van het Netwerk GGZ. Ook de overheid is betrokken, want zij is zoekende naar de rol en de organisatie van een psychiatrisch ziekenhuis in de toekomst. Er is immers weinig wetenschappelijk onderzoek op dat gebied in Vlaanderen.”
“Het is trouwens geenszins de bedoeling om het hele systeem op zijn kop te zetten. We vertrekken vanuit een visie op de toekomst en op de rol die wij als psychiatrisch ziekenhuis kunnen spelen. Vanuit dat perspectief gaan we na wat er dan nodig is en hoe we dat kunnen realiseren. Onze aanpak is tegelijk een keuze om knelpunten en obstakels niet fragmentair en ad hoc te benaderen, maar vanuit een globale en vooral gemeenschappelijke visie. Om een actueel voorbeeld te nemen: er is een maatschappelijk debat over de afbouw van bedden in de psychiatrie. Dat debat voeren wij ook intern. Maar hoe kun je hierin stelling nemen zonder een globale visie op je plaats en je opdracht als psychiatrisch ziekenhuis in de toekomst?”
Goed Gevoel
“Ik besef dat veel mensen veranderingen dikwijls niet prettig vinden. Toch heb ik hier een goed gevoel bij. Wij willen de medewerkers de ruimte geven, niet hiërarchisch bepaald, maar in overleg. We willen betrokken, gepassioneerde en geëngageerde medewerkers, die vanuit een gedeelde visie de best mogelijke zorg voor patiënten verlenen. De overheid stimuleert het sociaal ondernemerschap. Vandaag al grijpen we de opportuniteiten die zich aandienen. Denk aan het campuswonen, de woonzorgprojecten of de hervorming van de langdurige zorg die we vandaag samen met onze netwerkpartners doorvoeren. Ook de technologie schept nieuwe mogelijkheden. Wij kijken met een open blik naar de toekomst en willen die mee vormgeven. Samen met al onze stakeholders.”
