Afscheidsinterview dr. Mario Puystjens: "We hebben meer verbinding nodig"
“In het ziekenhuis hangt tot de dag van vandaag een positieve sfeer en dynamiek. Er heerst een gezond, zorgend klimaat. Dat stamt nog uit de tijd toen de zusters de plak zwaaiden.” Dr. Mario Puystjens
Eind april 2021 neemt dr. Mario Puystjens afscheid van PZ Onzelievevrouw. Samen blikken we terug op een bewogen periode vol veranderingen. “Er broeide wat in Brugge en dat voelde ik als jonge psychiater. Er zat schwung in en ik was blij om daar deel van uit te maken.”
Roetsjbaan
“Veel oudere patiënten voelen zich best oké als ze in gezelschap zijn. Zodra ze alleen zijn, steken depressieve gevoelens en angsten de kop op.”
Samenleving op drift
Of wij als psychiaters niet luider de alarmbel moeten luiden over die maatschappelijke noden? Ja, we hebben mee die verantwoordelijkheid. En dat gebeurt ook. Kijk naar collega Dirk De Wachter. Hij heeft overschot van gelijk. We haasten ons naar onze dood. Maar is dat terug te draaien? Ik weet het niet. Ik wil ook niets romantiseren. Het was vroeger echt niet allemaal beter. Misschien kan het Scandinavische maatschappijmodel inspiratie bieden. Een collega heeft een tijdlang in een algemeen ziekenhuis in Denemarken gewerkt. Om 17 uur deed de algemeen directeur zijn ronde. Artsen die nog aan het werk waren, werd vriendelijk verzocht om naar huis te gaan. Een vriend van mij koopt en verkoopt industriële machines. Hij komt overal in Europa. Er is maar één regio waar je arbeiders in een fabriek letterlijk ziet lopen, zegt hij. In Vlaanderen.”
Zijn er in de Scandinavische landen dan zoveel minder psychische problemen? “Ook daarop is er geen eenduidig antwoord,” zegt dr. Puystjens. “In het World Happiness Report staan de Scandinavische landen bovenaan. Dat is een aanwijzing. Tegelijk telt Denemarken veel suïcides. Hoe verklaar je dat dan? Er kunnen veel factoren spelen. Bijvoorbeeld de chronobiologie: de Scandinavische landen hebben qua
aantal uren zonlicht per etmaal een groter verschil. Dat kan een effect hebben op het aantal depressies en zelfdodingen. Ook bij ons komen die meer voor in de herfst en de winter, de seizoenen met veranderende lichtintensiteit.”
Eenzaamheid
“Als ik één ding geleerd heb in al die jaren, dan wel dat we altijd het volledige plaatje moeten zien. Het klinkt cliché, maar het klopt. Alleen met een geïntegreerde biopsychosociale aanpak kunnen we het verschil maken.”